Skład i parametry oleju napędowego

Spróbujmy wyobrazić sobie pierwsze samochody osobowe wyposażone w silnik wysokoprężny, produkowane seryjnie przez firmę Mercedes-Benz w latach 40. XIX w. Następnie pomyślmy o nowoczesnych jednostkach napędowych na ropę. Jeśli zestawić te dwa etapy rozwoju silników diesla, szybko okaże się, że inaczej wyglądają nie tylko same pojazdy i to, co kryje się pod maską, ale że zmieniły się również poszczególne parametry oraz skład oleju napędowego. Czym charakteryzuje się używany współcześnie diesel? O jakich właściwościach oleju napędowego powinien wiedzieć każdy, kto korzysta z niego na co dzień?

Z czego składa się diesel?

Diesel, pozyskiwany w wyniku destylacji ropy naftowej, służy człowiekowi jako paliwo już od ok. 130 lat! Dokładny skład oleju napędowego zawsze będzie zależeć od konkretnego pochodzenia substancji, a więc przede wszystkim od charakteru przerabianej ropy. Tutaj wyróżnia się nawet do kilku tysięcy naturalnie występujących odmian ropy naftowej, jednak tylko kilkaset z nich nadaje się do opłacalnego przerobu na olej napędowy.

Wpływ na szczegółowy skład oleju, który zasila silniki wysokoprężne mają również procesy technologiczne zastosowane podczas pozyskania substancji źródłowej. W zasadniczy skład chemiczny oleju napędowego wchodzą jednak węglowodory parafinowe (alkany), aromatyczne (związki aromatyczne) i naftenowe (cykloalkany), a także szereg związków uszlachetniających.

Olej napędowy i jego właściwości

Jakość tankowanego diesla, czyli oleju napędowego, to współcześnie podstawa świadomego dbania o silnik pojazdu w dłuższej perspektywie. Diesel bowiem nie tylko umożliwia wydajną pracę silników wysokoprężnych, ale także chroni ich poszczególne elementy przed korozją i zatarciem oraz zbyt szybką eksploatacją, przedłużając tym samym ich życie. Jakie są najważniejsze parametry oleju napędowego, o których na pewno warto wiedzieć?

• Liczba cetanowa

Jeśli w przypadku benzyny mówimy o liczbie oktanowej, analogicznym parametrem dla diesla jest liczba cetanowa. Charakteryzuje spalanie oleju napędowego w silniku. Warto od razu zaznaczyć, że w przypadku pojazdów z napędem na olej mieszanka paliwowo-powietrzna nie zapala się na skutek pojawienia się iskry, ale pod wpływem działania wysokiego ciśnienia. Liczba cetanowa paliwa oznacza tutaj zdolność omawianej substancji do samozapłonu. Im jest większa, tym lepsza zdolność paliwa do samozapłonu, a więc łatwość uruchomienia zimnego silnika przy równoczesnej niewielkiej emisji spalin, a także bardziej regularny i efektywny proces spalania. Przyjmuje się, że liczba cetanowa olejów napędowych do silników wysokoprężnych powinna mieścić się w przedziale 40-60. Obowiązujące w Polsce normy z kolei określają dopuszczalne minimum liczby cetanowej oleju napędowego na 51.

• Temperatura zapłonu ropy

To inaczej najniższa dopuszczalna temperatura, przy której opary paliwa w połączeniu z powietrzem tworzą mieszankę palną. Czynnik ten jest istotny nie tylko z uwagi na jakość pracy silnika, ale także ze względów bezpieczeństwa. Zbyt wysoka temperatura zapłonu w przypadku diesla oznacza bowiem spadek wydajności pracy silnika maszyny, a także zwiększoną emisję spalin do atmosfery. Za niska temperatura zapłonu z kolei wiąże się z ryzykiem wybuchu pożaru oparów oleju podczas nalewania go do baku, czyli wykonywania prostej i pozornie bezpiecznej czynności. Dokładne określenie temperatury zapłonu diesla przez producenta ma więc zasadnicze znaczenie przynajmniej z kilku powodów.

• Gęstość paliwa ON

Kolejnym parametrem oleju napędowego, na który niewątpliwie warto zwrócić uwagę jest jego gęstość. Wyrażona w kilogramach na metr sześcienny powinna być mierzona w temperaturze 15°C oraz przy ciśnieniu 101,325 kPa. Gęstość oleju napędowego będzie miała zasadniczy wpływ na jakość jego spalania, a dokładnie na wydajność procesu rozpylenia mieszanki paliwowo-powietrznej.

• Lepkość oleju napędowego

O ile gęstość oleju to po prostu masa jednostki objętości, o tyle jego lepkość określa łatwość przepływu oleju przy konkretnej temperaturze. Wraz ze wzrostem lepkości cieczy zwiększa się również jej opór wewnętrzny, co negatywnie wpływa na jej swobodny przepływ. W praktyce za duża lepkość oleju oznacza rozpylanie go w zbyt dużych kroplach, co negatywnie przełoży się na równomierność spalania i może doprowadzić do odkładania się resztek paliwa na ściankach komory silnika. Zbyt niska lepkość oleju może z kolei prowadzić do niewystarczającego smarowania poszczególnych elementów, a w efekcie do powstawania nadmiernego tarcia i szybszego zużycia części silnika.

• Skład frakcyjny

Parametrem, który niewątpliwie wpływa na jakość oleju napędowego jest również jego skład frakcyjny. Warto wystrzegać się przede wszystkim paliwa o dużej zawartości frakcji ciężkich. Będzie ono wpływać niekorzystnie na silnik już na etapie jego uruchomienia, w czasie pracy z kolei może prowadzić do odkładania się w komorze spalania tzw. nagarów, co może doprowadzić do uszkodzenia wtryskiwaczy oraz pierścieni tłoków. Skład frakcyjny oleju napędowego powinien więc charakteryzować się jak największą zawartością frakcji lekkich.

Tylko i aż paliwo

Jak widać, olej napędowy olejowi nierówny. Oprócz podstawowych czynników wymienionych powyżej w przypadku diesla warto również zwrócić uwagę chociażby na zawartość wody oraz siarki w paliwie, pozostałość po koksowaniu, a także temperaturę zablokowania zimnego filtra. Pozornie paliwo ma po prostu umożliwiać pracę silnika. Jeśli zagłębić się w detale, temat okazuje się jednak dużo bardziej skomplikowany. Poszczególne parametry oleju napędowego w istocie będą miały niebagatelny wpływ na jakość paliwa – ta z kolei przełoży się na regularność spalania i żywotność silnika, a więc jego mniejszą awaryjność, a także nasz komfort oraz bezpieczeństwo podczas jazdy. Kluczem do tak kompleksowego i profesjonalnego podejścia będzie z kolei współpraca z zaufanym i doświadczonym dostawcą paliwa.

Jesteś zainteresowany naszą ofertą oleju napędowego lub benzyny? Skontaktuj się z nami, wspólnie znajdziemy najlepsze rozwiązanie dla Ciebie! https://petromex.pl/kontakt/